PIKNIK NAD ODRĄ
W dniu 8 września 2012 roku udaliśmy się w okolice wsi Kosarzyn położonej na terenie Krześińskiego Parku Krajobrazowego, który utworzony został Rozporządzeniem Wojewody z dnia 10.07.1998 r. (Dz. Urz. Nr 12 poz. 111) o powierzchni 8.546 ha z czego 4.770 ha położone jest w gminie Gubin. Na terenie parku znajduje się jezioro Borek.
Wieś Kosarzyn po raz pierwszy wymieniona została w dokumentach z roku 1316 jako (niem.Cuscherin, łuż. Kóšarnja, a w 1432 jako Koscherin, przed wojną Kuschern) należała do klasztoru Neüzelle. Ludność utrzymywała się przede wszystkim z żeglugi i rybołówstwa. W 1818 roku we wsi były dwa młyny wodne i jeden wiatrowy. Do wsi należał folwark Borack. Saksończycy i Prusacy jeszcze przed 1815 rokiem odkryli żyzność tych ziem i wspólnie wybudowali wały przeciwpowodziowe nad Odrą. Kosarzyn w 1939 roku wraz z folwarkiem oraz młynami zajmował obszar 647 hektarów, na których żyło 352 mieszkańców.
W okresie powojennym znajdowała się tutaj od 28 maja do 12 czerwca 1945 roku strażnica ochrony granicy 32 Pułku Piechoty, a do 18 września 1945 roku granicę ochraniała 6 kompania piechoty 38 Pułku Piechoty. Komendantem był oficer 38 PP por. Władysław Janiszewski. W 1950 roku strażnica została rozformowana.
W rejonie Kosarzyna od 1991 roku nastąpiło intensywne wiercenie i wydobycie ropy naftowej. Wydobywano tutaj codziennie około 66 000 litrów ropy, którą cysternami samochodowymi przewożono do stacji kolejowej Wałowice. Do dzisiaj wydobywa się tu jeszcze ropę naftową w małych ilościach. 13 września 2003 roku, po dwóch latach przygotowań postawiono przy ujściu Nysy Łużyckiej do Odry, naprzeciwko miejscowości Ratzdorf i Kosarzyn sześciometrowy krzyż drewniany. Krzyż ten symbolizuje miejsce spotkań ludzi z obu stron granicy, współpracę pomiędzy narodami we wspólnej Europie oraz upamiętnia klęskę powodzi z 1997 roku, która nawiedziła Ratzdorf. Na tablicy znajduje się napis: „Ku pamięci wielu pokoleń niemieckich, które tu żyły i były szczęśliwe i z dobrymi życzeniami dla tych, którzy dziś znaleźli tu swój dom”
Miejscowość Kosarzyn znana jest z jeziora Borek (niem. Mönchsee), które jest dzisiaj atrakcją wypoczynkowo–turystyczną oraz wędkarską. Jest to zbiornik rynnowy pochodzenia polodowcowego, który od południa posiada dopływy Strugę i Steklnik. Od północy połączone jest kanałem z Łomianką, lewobrzeżnym dopływem Odry.
Powierzchnia lustra wody wynosi 63 ha, maksymalna głębokość 8 m, długość 1570 m, szerokość 640 m. Jezioro jest sukcesywnie zarybiane. Prowadziły tu działalność ośrodki wypoczynkowe: LZPS „Carina”, „ERG Nad Borkiem”, Wojskowy Ośrodek Wypoczynkowy (WDW). Dziś to ośrodki prywatne. Zapoznanie z tym rejonem rozpoczęliśmy od miejsca gdzie rzeka Łomianka wpada do rzeki Odry. Wybudowany tu został po 1933 roku jaz. Po wojnie wybudowano w tym miejscu przepompownię chroniącą grunty przed zatapianiem podczas powodzi, gdy poziom Odry jest wyższy niż Łomianki.
Po przedstawieniu wiadomości jak wyżej i wykonaniu pamiątkowego zdjęcia udaliśmy się nad rzekę Odrę. Zatrzymaliśmy się przy pomniku postawionym przez społeczeństwo Powiatu Gubin. W tym miejscu 20 sierpnia 1957 roku poległ w ochronie granicy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej st. szer. WOP Zenon Chłąd. Z opowiadania mojego ojca (oficera WOP) do tego tragicznego zdarzenia doszło przez człowieka, który chciał nielegalnie przekroczyć granicę. Dotarł on do ujścia rzeki Łomianki, którą przepłynął, był pewny, że przepłynął rzekę Nysę Łużycką i znajduje się na terenie Niemiec. Idąc dalej natrafił na st. szer. Chłąda, którego zastrzelił z pistoletu TT i uciekł. Podczas dochodzenia znaleziono nad brzegiem Łomianki marynarkę, a w kieszeni bilet tramwajowy z Łodzi i grzebień z rudymi włosami. Na podstawie tych dowodów sprawca śmierci st. szer. Chłąda został ujęty i skazany.
Od pomnika udaliśmy się nad rzekę Odrę o długości 854,3 km, z czego 742 km w Polsce. Wypływa ona na wschodzie Czech, w Górach Odrzańskich w Sudetach Wschodnich, na wysokości 634 m n.p.m; uchodzi do Roztoki Odrzańskiej, będącej zatoką Zalewu Szczecińskiego, w północno-zachodniej części Polski, przy północnej granicy miasta Police. Dzięki uregulowaniu całego koryta Odra jest najdłuższą śródlądową drogą wodną w Polsce.
Uczestnicy pikniku nad Odrą zapoznani zostali w skrócie o historii regulacji tej rzeki. Dla ciekawskich podaję stronę gdzie szczegółowo opisano regulację Odry. http://www.zegluga.wroclaw.pl/articles.php?article_id=61 Ze względu na niekorzystne warunki pogodowe dla pikniku przenieśliśmy się do naszej Stanicy Wodnej, gdzie biesiadowaliśmy przy grochówce z „Baru Surprise” i kiełbaskach z grilla. Miło było się spotkać po wakacyjnej przerwie.
Tadeusz Lech